Uzaya gönderilen uydu ve diğer uzay araçlarının yüzeyleri, aslında alüminyum folyo gibi görünen bir malzeme ile kaplanır. Bu malzeme genellikle multi-layer insulation (MLI), yani çok katmanlı yalıtım olarak adlandırılır. MLI’nin asıl amacı, uyduları ve uzay araçlarını aşırı sıcaklık değişimlerinden korumaktır.
Uzay boşluğunda güneşten gelen radyasyon çok güçlüdür ve korumasız yüzeyler kısa sürede aşırı ısınabilir. Ancak, araçlar gölgeye geçtiğinde ise sıcaklık hızla düşer ve aşırı soğuma riski ortaya çıkar. Bu iki aşırı durum arasında denge sağlamak için MLI kullanılır.
MLI, genellikle ince alüminyum katmanlarla kaplı kapton veya mylardan yapılır. Alüminyum folyo gibi görünmesinin sebebi de budur. Bu katmanlar ısıyı yansıtarak aracın sıcaklık seviyesini düzenler. Ayrıca radyasyona karşı da koruma sağlar ve elektronik aksamların hasar görmesini engeller.
Kapton ve Mylar, yüksek dayanıklılığa sahip, özel türde plastik bazlı filmlerdir ve genellikle uzay araçları gibi zorlu ortamlarda koruyucu kaplama olarak kullanılırlar.
Kapton
Kapton, bir tür poliamid film olup çok yüksek ve çok düşük sıcaklıklara dayanabilir. 1960’larda DuPont tarafından geliştirilmiştir. -269°C ile +400°C arasındaki sıcaklıklara dayanabildiği için uzay araştırmalarında sıkça kullanılır. Kapton, dayanıklılığı ve esnekliği sayesinde, uyduların ve uzay araçlarının dış katmanlarında yalıtım malzemesi olarak kullanılır. Aynı zamanda elektriksel yalıtkanlık sağlar, bu da elektronik devrelerin korunmasına yardımcı olur.
Mylar
Mylar, bir polyester film türüdür ve aslında sıradan bir plastik olsa da, özel bir işlemle çok dayanıklı hale getirilir. DuPont tarafından 1950’lerde geliştirilmiştir. Sıcaklık dayanımı Kapton kadar yüksek olmasa da, yine de uzay görevlerinde sıkça tercih edilir. Mylar’ın üzerine alüminyum kaplama yapılır ve bu da güneşten gelen radyasyonu yansıtmasına yardımcı olur. Yansıma kabiliyeti yüksek olduğu için de ısı yalıtımı olarak kullanılır.
Bu malzemeler sayesinde uydular, sert uzay koşullarında sıcaklık değişimlerinden ve radyasyondan korunur.
0 Yorumlar